Fertility Preservation for Women Diagnosed with Cancer
Kanser Teşhisi Gören Kadınlar İçin Doğurganlık Koruma
Çocuk sahibi olma yaşındaki kanser tanısı konulmuş kadınların çoğu doğurganlıklarının korunmasının önemli olduğunu düşünür ve sahip oldukları seçenekler hakkında bilgi ister. Ancak,
· Hastaları doğurganlık ile ilgili konuları açmaya çekinebilir.
· Hastalar doğurganlıklarının korunması için seçenekleri olduğunun farkında olmayabilirler.
· Hastaşar kanser tanısına odaklanmış ve doğurganlık hakkında ya da gelecekte bir aile kurma hakkında düşünecek durumda olmayabilirler.
Kadınlar daha sonra kanser tedavisi öncesinde doğurganlık koruma seçeneklerini değerlendirmedikleri için pişman olabilir.
Mevcut doğurganlık koruma seçeneklerinin bulunduğunun anlaşılması ve risk altındaki hastaların uzmanlara yönlendirilmesi hastaların duygusal durumunu ve gelecekteki yaşam kalitesini geliştirebilir.
Zayıf prognozlu kadınlar dahi doğurganlık koruması seçeneklerini değerlendirmek isteyebilir.
Doğurganlık Koruması—Nereye Uygun?
a) Aşağıdaki tabloya bakınız
b) Aşağıdaki şekle bakınız
Görüşmeye Başlamak
Kanserden ve planlanan kanser tedavisinden kaynaklı infertilite riski ile ilgili hastalarınızla konuşma konusunda rahat olmayabilirsiniz. Aşağıdaki önemli noktalar konuşmayı başlatırken size yardımcı olabilir:
· Kanser ve kanser tedavisi doğurganlığınızı etkileyebilir.
· Tedavi planınıza dayalı olarak infertilite riskiniz [yüksek, orta seviyede, düşük].
· Çocuk sahibi olmayı/tekrar çocuk yapmayı düşünüyor musunuz? Şu anda aklınızda olmasa bile, hastaların birçoğu fırsatları varken bu konuyu değerlendirmiş olmayı dilemektedir.
· Kanser tedavisine başlanmadan önce doğurganlığınızın korunması için denenebilecek bazı seçenekler mevcut.
· Kanser, kanser tedavisi veya doğurganlık koruması gelecekte sahip olacağınız çocukları etkilemeyecektir. (Bazı kalıtsal kanser türleri ile ilişkilendirilmiş genleri çocuğunuza aktaracak olsanız da bu genler için test yapabiliriz).
· Doğurganlığınızı sürdürebilir ya da geri kazanabilirsiniz veya size sunulan herhangi bir doğurganlık koruması yöntemini kullanmayabilirsiniz. Ancak, gelecekte pişman olmamak için seçeneklerinizi şimdiden gözden geçirmeniz önemlidir.
· Doğurganlık koruma ve gebelik görünüşte kanserin nüksetme riskini arttırmamaktadır ancak gebeliğin yüksek riskli olduğu düşünülebilir.
· Eğer sahip olduğunuz seçenekleri daha ayrıntılı şekilde görüşmek isterseniz sizi bir doğurganlık koruması uzmanına yönlendirebilirim.
· Doğurganlığınızı şu aşamada koruyamasak dahi kanser sonrasında aile kurmanın başka yolları olduğunu da unutmayın. Bir uzman ile görüşmek size uygun olabilecek diğer seçenekleri öğrenmenizde size yardımcı olabilir.
Doğurganlık Koruması Seçenekleri
Aşağıdaki tabloda doğurganlıklarını korumak isteyen kadınların sahip olduğu seçenekler kısaca açıklanmaktadır.
Amerikan Klinik Onkoloji Birliği ve Amerikan Üreme Tıbbı Topluluğu mümkün olduğunda risk altındaki hastaların kanser tedavisi öncesinde bir doğurganlık koruması uzmanına yönlendirilmesini önermektedir.
Arka kısımda sizin ve hastalarınızın bir doğurganlık koruması uzmanına ulaşmasına yardımcı olabilecek çeşitli kaynaklar verilmiştir.
Kanser tanısı konulmuş kadınlar için doğurganlık koruması seçenekleri
Tablo 2006 American Society of Clinical Oncology recommendations on fertility preservation in cancer patients; ve Fertile Hope. Cancer and Fertility: Fast Facts for Reproductive Professionals; isimli yayınlardan uyarlanmıştır.
IVF=in vitro fertilizasyon • GnRH=gonadotropin salgılama hormonu
Kanser Tedavisi ve İnfertilite Riski
Çocuk sahibi olma yaşındaki kanser tanısı konulmuş kadınlarda doğurganlığın korunması için ilk adım, planlanan kanser tedavisine bağlı olarak infertilite gelişmesi riskinin değerlendirilmesidir.
Aşağıdaki tabloda çeşitli kanser terapileri ve rejimleri kadınlarda bilinen infertilite risklerine göre sınıflandırılmaktadır (kalıcı amenore olarak tarif edilmektedir).
Fertile Hope ayrıca bir çevrimiçi risk hesaplayıcı sunmaktadır.
Gebelik denemek isteyen hastalar için kanser tedavisi planlanırken hastanın yaşının göz önünde bulundurulması önemlidir. 35 yaşın üstündeki hastalar daha az doğurganlık koruması seneğine sahip olabilir.
Belirli kanser terapileri ve rejimleri ile ilişkilendirilmiş infertilite riskleri
Tablo 2006 American Society of Clinical Oncology recommendations on fertility preservation in cancer patients; Fertile Hope. Cancer and Fertility: Fast Facts for Reproductive Professionals; ve Meirow D, et al. Clin Obstet Gynecol. 2010;53:727-739 isimli yayınlardan uyarlanmıştır.
CMF=siklofosfamid/metotreksat/floroürasil • CEF=siklofosfamid/epirubisin/floroürasil • CAF=siklofosfamid/adriamisin (doksorubisin)/floroürasil • MOPP=mekloretamin/onkovin (vinkristin)/prokarbazin/prednizonel • MVPP=mekloretamin/vinblastin/prokarbazin/prednizolonel • COPP=siklofosfamid/onkovin/prokarbazin/prednizonel • ChlVPP=klorambusil/vinblastin/prokarbazin/prednizonel • EVA=etoposid/vinblastin/adriamisin • BEACOPP=bleomisin/etoposid/adriamisin/siklofosfamid/onkovin/prokarbazin/prednizonel • ABVD=adriamisin/bleomisin/vinblastin/dakarbazinel • AC=adriamisin/siklofosfamidel • CHOP= siklofosfamid/hidroksidaunomisin/onkovin/prednizonel • COP=siklofosfamid/onkovin/prednizonel • MF=metotreksat/5-floroürasil
Kaynaklar
Kanser tanısı konulmuş kadınlar için infertilite riski ve doğurganlık koruması seçenekleri hakkında daha fazla bilgi almak ve hastalarınızı yönlendirebileceğiniz bir doğurganlık uzmanına ulaşmak için:
· Oncofertility Consortium® ve The Hormone Foundation® ortak kaynağı olan SaveMyFertility adresini ziyaret ediniz
· FERTLINE: 866-708-FERT (3378) numaralı telefonu arayınız ya da Oncofertility Consortium® İnternet sitesini ziyaret ediniz
· Fertile Hope İnternet sitesini ziyaret ediniz
· Amerikan Üreme Tıbbı Topluluğu İnternet sitesini ziyaret ediniz
· The Hormone Foundation® İnternet sitesini ziyaret ediniz
Kaynakça
· Fertile Hope. Cancer and Fertility: Fast Facts for Reproductive Professionals. 2008.www.fertilehope.org/uploads/pdf/FH_RP_FastFacts_08.pdf. Accessed February 11, 2011.
Onkofertilite Konsorsiyumu® kanserden kurtulan kişilerin üreme geleceklerinin incelenmesi için tasarlanmış ulusal ve disiplinler arası bir girişimdir.
The Hormone Foundation®, the public education affiliate of The Endocrine Society®, sosyal destek ve eğitim yoluyla hormonla ilişkili durumların önlenmesi, tedavi edilmesi ve iyileştirilmesini sağlamak üzere halk için bir kaynak niteliğindedir.
Bu cep kılavuzunun geliştirilmesi, Merck ve EMD Serono kurumlarından alınan eğitim bursları ile desteklenmiştir.